Een hoogsensitief persoon is iemand bij wie de prikkels vanuit de omgeving veel sterker binnen komen in vergelijking tot iemand die niet hoogsensitief is. Hij of zij ervaart de wereld om ons heen op een andere, meer intensieve manier.
Een persoon met HSP heeft een sterk vermogen om informatie uit de context op te pikken. Deze informatie wordt diepgaand verwerkt.
- Iemand met HSP heeft een anders werkend zenuwstelsel waardoor er meer prikkels binnenkomen. De filter in de hersenen voor inkomende prikkels is er niet waardoor alle prikkels op eender welk moment binnenkomen.
- Iemand met HSP heeft anders werkende hersenen waardoor er meer hersengebieden dan bij een persoon zonder dit persoonlijkheidskenmerk geactiveerd worden. Een HSP-er kenmerkt zich door de diepgaande verwerking van prikkels. HSP´ers denken anders dan de ongeveer 80 procent niet HSP´ers en ze hebben anders functionerende hersenen.
HSP is een aangeboren persoonlijkheidskenmerk dat bij evenveel mannen als vrouwen voorkomt. Het is geen ziekte of stoornis. Hoogsensitief is niet iets wat je kan krijgen, je bent het. HSP mag geen excuus zijn voor relationele problemen, of problemen tussen mensen. Het geeft geen waardebon voor een speciale behandeling. Personen met hoogsensitiviteit worden geacht hun leven in eigen handen te nemen en te spelen met de kaarten die hen zijn toebedeeld.
Een zegen of een vloek?
HSP heeft heel wat positieve kenmerken: personen met HSP zijn prosociaal (gericht op de ander en op het grotere geheel), kunnen goed cultuuronafhankelijk en out of the box denken, zijn creatief en in staat om diepgaande analyses te maken. Daardoor hebben personen met HSP een talent om opportuniteiten te zien en te creëren. Ze kunnen in vergelijking tot personen zonder dit kenmerk meer non-verbale en subtiele informatie uit de context halen. HSP´ers kunnen sneller werken en maken minder fouten in vergelijking tot personen zonder dit kenmerk.
HSP is een aangeboren persoonlijkheidskenmerk dat bij evenveel mannen als vrouwen voorkomt. Het is geen ziekte of stoornis. Hoogsensitief is niet iets wat je kan krijgen, je bent het. HSP mag geen excuus zijn voor relationele problemen, of problemen tussen mensen. Het geeft geen waardebon voor een speciale behandeling. Personen met hoogsensitiviteit worden geacht hun leven in eigen handen te nemen en te spelen met de kaarten die hen zijn toebedeeld.
Naast deze erg gewaarde kwaliteiten van HSP kent hoogsensitiviteit ook valkuilen en beperkingen.
- Dit persoonlijkheidskenmerk toont zich het meest in nieuwe en onvertrouwde situaties: personen met HSP nemen alles in ogenschouw vooraleer ze tot actie overgaan. Ze nemen vaak een afwachtende houding aan.
- HSP´ers zijn sneller en maken minder fouten, maar de taakspanning wordt door een verhoogde stressrespons gevolg die bovendien langer aanhoudt dan bij niet-HSP´ers. Vaak is er een langere hersteltijd nodig bij personen met HSP.
- Omwille van de sterke vaardigheid om subtiele details uit de omgeving op te merken en omwille van de diepgaande verwerking van alle interne en externe prikkels ontstaat er een verhoogde kans op overprikkeling en stressgerelateerde klachten. De persoon wordt door de hoeveelheid aan prikkels overweldigd waardoor de kans bestaat dat een persoon met HSP zich terug trekt.
- Wanneer de overprikkeling de overhand neemt of wanneer het stressbrein met andere woorden aan het stuur zit, lijken personen met HSP vaak overstuur en ´overgevoelig´.
Het moeras van schuld, schaamte en spijt.
Mede door de diepgaande verwerking hakken een moeilijke jeugd of vroege negatieve ervaringen dieper in bij personen met HSP. Hoogsensitieve personen geven vaak meer gewicht aan deze gebeurtenissen dan niet-hoogsensitieve personen. Personen met HSP zijn vaak om die reden gevoelig voor afwijzing. Wanneer een persoon in het verleden afwijzing gekend heeft, is de kans groter dat je later minder succesvol omgaat met situaties van afwijzing. Er treedt in de toekomst vermijdingsgedrag op: personen met HSP gaan anticiperen op mogelijke negatieve situaties waar een element van afwijzing, dreiging of angst in vervat zit.
In het najaar van 2016 volgde Mathieu de opleiding ´HSP voor professionals´ onder leiding van Prof. Elke Van Hoof aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB). In deze opleiding worden alle bestaande wetenschappelijke onderzoeksresultaten over HSP met de meest recente neuropsychologische inzichten gecombineerd. Prof. Elke Van Hoof schreef in dezelfde periode het boek ´Hoogsensitief´.
Het maakt verschil als je als hoogsensitief persoon met je eigenschap hebt leren omgaan of niet. Het is daarom van belang dat een persoon met HSP de valkuilen én kwaliteiten van dit persoonlijkheidskenmerk leert begrijpen.
- Wat is hoogsensitiviteit? Ben ik hoogsensitief?
- Hoe kan ik mijn hoogsensitiviteit als een kracht zien?
- Wat zorgt in mijn leven voor overprikkeling? Hoe kan ik de overprikkeling vermijden?
- Hoe kan ik dit aangeboren persoonlijkheidskenmerk als een talent gaan inzetten?
- Hoe kunnen we overprikkeling, stress en burnout begrijpen vanuit de fysiologie van de hersenen?
- Waarom zijn positieve psychologie, mindfulness en verbindende communicatie belangrijk?
- Wat zijn de positieve kenmerken van HSP?
- Wat zijn de valkuilen van hoogsensitiviteit?
- Hoe kan een persoon met HSP zich openstellen voor het leven, voor anderen?
- Waarom is autonomie en magie zo belangrijk voor personen met HSP?
- Hoe communiceer ik over HSP?
Ook andere therapeuten erkenden mijn hoogsensitiviteit, maar bij Mathieu zag ik daarbovenop herkenning. Dat maakte zijn erkenning voor mij meer waard en zijn ondersteuning groter. Hier voelde ik me écht gezien.
Jorn, cliënt
Meer lezen over HSP?
´Wist je dat´ op de website van Te Gek